Bestuurlijke boeten in het belastingrecht

Jaarlijks legt de Belastingdienst voor vele tientallen miljoenen euro's aan fiscale verzuim- en vergrijpboeten op. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat het fiscale boeterecht voor de fiscale praktijk van grote betekenis is en er over de door de fiscus opgelegde boeten vele procedures worden gevoerd. Het belang van het fiscale boeterecht wordt alleen maar groter doordat de laatste jaren het aantal beboetbare feiten flink is uitgebreid en een aantal boetemaxima fors is verhoogd. Bij het opleggen van bestuurlijke boeten bevinden we ons op het raakvlak van bestuursrecht en strafrecht. De boeten worden opgelegd door een bestuursorgaan (de inspecteur) en bij geschillen beslist een bestuursrechter (de belastingrechter). Echter, in de loop der tijd is het besef gegroeid dat desalniettemin sprake is van strafvervolging in de zin van de mensenrechtenverdragen. De omstandigheid dat sprake is van een 'criminal charge' is op zijn minst een belangrijke katalysator geweest bij de invoering van belastingrechtspraak in twee feitelijke instanties. De vierde tranche van de Algemene wet bestuursrecht en de daarna tot stand gekomen wetgeving heeft de band met het strafrecht verder versterkt. Ook in het fiscale boeterecht kennen we nu bijvoorbeeld bestraffing van medeplegers, feitelijk leidinggevenden, medeplichtigen, doen plegers en uitlokkers. In Bestuurlijke boeten in het belastingrecht wordt de geldende materiële en formele regelgeving beschreven en becommentarieerd. Daarbij wordt ruimschoots aandacht gegeven aan de jurisprudentie van de Nederlandse belastingrechter en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Aan het Nederlands strafrecht en strafrechtelijke begrippen wordt aandacht besteed voor zover dat voor de bestudering van de bestuurlijke boeten noodzakelijk is. Een niet aflatende stroom van jurisprudentie en nieuwe wetgeving op het gebied van het boeterecht - deels als gevolg van politieke belangstelling - maken dat ook dit deel van het belastingrecht onderhevig is aan voortdurende ontwikkeling en verandering. In dit boek is uitgegaan van de stand van zaken per 1 mei 2015. Het boek is zowel geschikt is voor hen die een overzicht willen krijgen van het geldende boeterecht als voor hen die in de fiscale (rechts)-praktijk als adviseur, belastingambtenaar of rechter met fiscale bestuurlijke boeten te maken hebben. Daartoe is er herhaaldelijk voor gekozen de kernoverwegingen uit de relevante rechterlijke beslissingen integraal in de tekst op te nemen. Aanvullende informatieOver de auteur:Mr .drs. F.J.P.M. Haas, geboren in 1959, is senior raadsheer van het gerechtshof te Amsterdam. Eerder was hij onder meer werkzaam aan de Rijksuniversiteit Groningen, in de belastingadviespraktijk en als rechter en raadsheer in Arnhem. Hij publiceert regelmatig op het gebied van het formeel belastingrecht en het fiscale procesrecht. Op dit gebied verzorgt hij verder een reeks van cursussen.